Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι από τις πιο πολύτιμες τροφές που μπορούμε να έχουμε. Είναι γεμάτα βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά, φυτοχημικές ουσίες που στο σύνολό τους προστατεύουν την υγεία μας.

Τα φρέσκα προϊόντα δεν είναι όμως πάντα διαθέσιμα και τα αντίστοιχα κατεψυγμένα δίνουν μια βολική εναλλακτική. Όσον αφορά όμως στην διατροφική τους αξία, ποια είναι καλύτερα;

Στο άρθρο αυτό θα συγκρίνουμε το θρεπτικό περιεχόμενο των φρέσκων έναντι των κατεψυγμένων λαχανικών.

Η συγκομιδή των φρούτων και λαχανικών γίνεται άλλοτε με το χέρι, άλλοτε με τη βοήθεια ειδικού εξοπλισμού. Αυτό που συμβαίνει μετά την συγκομιδή είναι που διαχωρίζει τα φρέσκα και κατεψυγμένα προιόντα.

Φρέσκα φρούτα και λαχανικά

Στην περίπτωσή των φρέσκων προϊόντων, συχνά η συγκομιδή γίνεται πριν αυτά ωριμάσουν εντελώς, καθώς αυτό θα τους δώσει επιπλέον χρόνο ζωής μέχρι να φτάσουν στον καταναλωτή, κάτι που δεν τους δίνει την ευκαιρία να αναπτύξουν το πλήρες προφίλ των θρεπτικών τους συστατικών.

Έπειτα, τα προϊόντα μεταφέρονται σε κέντρα διανομής, διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει από ημέρες έως και εβδομάδες. Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους τα φρέσκα προϊόντα συνήθως αποθηκεύονται σε ειδικά ψυγεία με ελεγχόμενη ατμόσφαιρα, και συχνά με ειδικές χημικές ουσίες που θα αποτρέψουν τις αλλοιώσεις. Εφόσον φτάσουν στο σουπερμάρκετ ή το μανάβικο, θα περάσουν στα ράφια κατά μέσο όρο 1-3 ημέρες πριν κάποιος τα αγοράσει. Και φυσικά μετά, θα παραμείνουν στο ψυγείο ή τον πάγκο του καταναλωτή για αρκετές ημέρες ακόμα

Κατεψυγμένα προϊόντα

Η συγκομιδή των προϊόντων που προορίζονται για κατάψυξη συνήθως γίνεται στο σημείο βέλτιστης ωρίμανσης, όταν μάλιστα είναι και πιο θρεπτικά από ποτέ. Ώρες μετά την συγκομιδή υπόκεινται σε επεξεργασία: πλύσιμο, καθάρισμα/ξεφλούδισμα, κατάψυξη και συσκευασία, ενώ σπάνια προστίθενται χημικές ουσίες που βοηθούν στην συντήρησή τους.

Πέρα από την διαδικασία του ξεφλουδίσματος που ίσως αφαιρέσει κάποιες ποσότητες βιταμίνης C και Β, οι άλλες διαδικασίες δεν αφαιρούν θρεπτικά συστατικά. Φυσικά η κατάψυξη για μεγάλο χρονικό διάστημα (πάνω από 1 χρόνο) έχει φανεί να προκαλεί κάποια έκπτωση στην θρεπτική αξία του προϊόντος. Μετά την κατάψυξη όμως, το περιεχόμενο σε θρεπτικά συστατικά παραμένει σταθερό.  

Η έκπτωση της θρεπτικής αξίας στα φρέσκα προϊόντα όμως δεν φρενάρει, με αποτέλεσμα μετά από 3 μέρες συντήρησης να είναι χαμηλότερη από αυτήν των κατεψυγμένων προϊόντων.  

Η βιταμίνη C είναι ίσως η πιο ευαίσθητη βιταμίνη, καθώς η ποσότητά της μειώνεται απευθείας μετά την συγκομιδή και συνεχίζει κατά την αποθήκευση.

Για παράδειγμα ο αρακάς φαίνεται να χάνει έως και 51% της βιταμίνης C στις πρώτες 24-48 ώρες μετά την συγκομιδή.

Το ίδιο συμβαίνει και στην αντιοξειδωτική ικανότητα των προϊόντων όσο μένουν στην συντήρηση, εκτός από αντιοξειδωτικά όπως τα καροτενοειδή και τις πολυφαινόλες, η συγκέντρωση των οποίων φαίνεται ακόμα και να αυξάνεται κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης (ίσως λόγω της ωρίμανσης που εξελίσσεται). Το ίδιο ισχύει και για τα επίπεδα βιταμίνης Α, Ε, φυτικών ινών και μετάλλων που φαίνεται να αντέχουν κατά την μεταφορά, αποθήκευση και συντήρηση των προϊόντων.

Μελέτες που συνέκριναν την θρεπτική αξία φρέσκων (σύντομα μετά τη συγκομιδή) και κατεψυγμένων προϊόντων δεν βρήκαν κάποια σημαντική διαφορά, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τα προϊόντα που μένουν κάποιες ημέρες στα ψυγεία ή τα ντουλάπια μας.

Το συμπέρασμα είναι πως είναι καλύτερο να «βιαζόμαστε» να καταναλώνουμε τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά μας που έχουμε αγοράσει, πριν χάσουν κάποια από τη θρεπτική τους αξία. Αν έχουμε δε και τη δυνατότητα να τα παραλάβουμε αμέσως μετά τη συγκομιδή ή να τα παράξουμε οι ίδιοι, ακόμη καλύτερα. Μια καλή τεχνική είναι να τοποθετούμε στην κατάψυξη φρέσκα τρόφιμα τα οποία δεν προλαβαίνουμε να καταναλώσουμε. Αυτό φυσικά εκτός από την προστασία της θρεπτικής τους αξίας, θα μειώσει και την σπατάλη τροφίμων!

Αυτό που είναι να μας μείνει είναι πως τα κατεψυγμένα προϊόντα έχουν την ίδια, ίσως και υψηλότερη θρεπτική αξία, και εκτός από βολικό είναι και συνετό να τα καταναλώνουμε.

Εγώ λατρεύω τα κατεψυγμένα κόκκινα φρούτα! Τα προσθέτω σε πρωινούς χυμούς με αλεσμένα φρούτα, στο porridge ή στο γιαούρτι μου. Επίσης, κάτι που πολύ συχνά είναι να καταψύχω μπανάνες που έχουν ωριμάσει στον πάγκο μου για χρήση σε χυμούς, κέικ ή στο πανεύκολο σπιτικό παγωτό, που θα σας δείξω μόλις καλοκαιριάσει λιγάκι. Αγαπημένη μου σαλάτα επίσης είναι αυτή με βραστά πράσινα φασολάκια, ελαιόλαδο, ξύδι και αλατοπίπερο!

Έρικα