Το ερευνητικό ενδιαφέρον για την εντερική μικροχλωρίδα, τον κρυμμένο πολιτισμό που αναπτύσσεται στο γαστρεντερικό μας είναι ολοένα και αυξανόμενο.

Ο όρος “ανθρώπινο μικροβίωμα” ορίζεται ως το σύνολο των βακτηρίων, ιών, μυκήτων, αρχαίων και ευκαρυωτικών που κατοικούν στο ανθρώπινο σώμα.

Σίγουρα θα έχετε βρεθεί μπροστά από πληροφορίες για προβιοτικά συμπληρώματα, για τροφές που κάνουν καλό στη μικροχλωρίδα και σίγουρα κάποια στιγμή θα σας έχουν συμβουλέψει να τρώτε πολύ γιαούρτι ή κεφίρ. Η επιστήμη μόλις που έχει αρχίσει να αποκρυπτογραφεί το πλήθος των πληροφοριών που βρίσκονται στο μικροβίωμά μας, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό προβλέπουν την έκβαση της υγείας μας.

Πάμε λοιπόν να δούμε κάποια 11 facts που αξίζει να γνωρίζουμε!

1. Τα βακτηριακά κύτταρα είναι 10 φορές πολλαπλάσια από τα ανθρώπινα! Υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 100 τρισεκατομμύρια βακτηριακά κύτταρα στο σώμα, απο 5.000 είδη. Τα συναντούμε σε πολλά σημεία του ανθρώπινου σώματος, όπως το δέρμα, τη στοματική κοιλότητα, τον γυναικείο κόλπο αλλά το έντερο είναι η πιο δημοφιλής και “πολυπολιτισμική γειτονιά”.
2. Το βάρος της μικροβιακής χλωρίδας είναι περίπου 2 κιλά, περίπου όσο και του εγκεφάλου. Φαίνεται να αποτελεί ένα “επιπρόσθετο γενετικό υλικό” και πλέον θεωρείται ένα ξεχωριστό όργανο με διακριτή μεταβολική και ανοσολογική δραστηριότητα. Τα περισσότερα είδη βακτηρίων που φιλοξενούμε στο έντερό μας δεν τα γνωρίζουμε, καθώς δεν έχουμε καταφέρει να τα καλλιεργήσουμε εκτός του περιβάλλοντος του γαστεντερικού μας.
3. Κάποιες απο τις βασικές λειτουργίες της μικροχλωρίδας είναι η πέψη και η άντληση ενέργειας απο την τροφή, η εξισορρόπηση της αναλογίας μεταξύ ωφέλιμης και κακής βακτηριακής σύστασης, η παραγωγή ενζύμων, βιταμινών όπως η βιταμίνη Κ και νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη αλλά και άλλων που εμπλέκονται στον έλεγχο πείνας και κορεσμού. Εξαιρετικά σημαντική είναι η συμμετοχή της μικροχλωρίδας σε βασικές λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος αλλά και η επίδρασή του στο ενεργειακό ισοζύγιο.
4. Παρόλο που παλιότερα υπήρχε η θεώρηση πως γεννιόμαστε “στείροι” απο βακτήρια, η έρευνα δείχνει πως η μικροχλωρίδα αρχίζει να αναπτύσσεται πριν ακόμα απο τη γέννησή μας. Το νεογνικό μικροβίωμα επηρεάζεται σημαντικά απο τον τρόπο της γέννησης (φυσιολογικός τοκετός ή καισαρική τομή) αλλά και τον τύπο σίτισης (μητρικός θηλασμός ή φόρμουλα) και συνεχίζει να αναπτύσσεται μέχρι τα 2-3 έτη, όπου τη εντερική μικροχλωρίδα σταθεροποιείται και ομοιάζει με αυτήν ενός ενήλικα. Το είδος της μικροχλωρίδας ενός παιδιού στα πρώτα του χρόνια φαίνεται να επηρεάζει την μετέπειτα σύσταση σώματός του.
5. Μία ευρεία ποικιλομορφία στους τύπους μικροοργανισμών στο γαστρεντερικό θεωρείται βέλτιστη για την υγεία, σε σύγκριση με την παρουσία λιγότερων είδών βακτηρίων. Η βιοποικιλότητα αυτή επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό απο τον αριθμό φυτικών τροφών που έχει κάποιος στη διατροφή του. Όσο μεγαλύτερη ποικιλία, τόσο μεγαλύτερη και η βιοποικιλότητα. Η γήρανση έχει συσχετισθεί με περιορισμό της βιοποικιλότητας η οποία σχετίζεται με αυξημένη φλεγμονή, μειωμένη θρεπτική κατάσταση και ευθραυστότητα.
6. Η εντερική μικροχλωρίδα διαφέρει μεταξύ υπερβαρων ατόμων, ατόμων υγιούς βάρους και ατόμων με μεταβολικό σύνδρομο. Μεταμόσχευση κοπράνων απο υγιείς δότες φάνηκε να βελτιώνει την ινσουλινοευαισθησία σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο.
7. Η παρουσία αθηρωματικής πλάκας φαίνεται να σχετίζεται με συγκεκριμένα βακτηριακά στελέχη τα οποία τροφοδοτούνται απο την πρόσληψη συγκεκριμένων διατροφικών συστατικών (φωσφατιδυλοχολίνη, χολίνη, L-καρινιτίνη-συστατικό που συναντούμε στο κόκκινο κρέας). Απο αυτά τα συστατικά, η μικροχλωρίδα παράγει trimethylamine-N-oxide (TMAO) παράγωγα που σχετίζονται με αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα.
8. Μελέτη σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2) μελέτησε την σύσταση του μικροβιώματος και έδειξε πως είναι αρκετά διακριτή και φαίνεται να “προβλέπει” καλύτερα την εκδήλωση της νόσου από το βάρος του ατόμου. Τα άτομα με ΣΔ2 είχαν στην μικροχλωρίδα τους λιγότερα βακτήρια με αντιφλεγμονώδη δράση.
9. Η υγιής εντερική μικροχλωρίδα, αποτρέπει την υπερανάπτυξη των βλαβερών στελεχών και παίζει σημαντικό ρόλο στην βελτίωση των επιπέδων της “καλής” HDL-χοληστερόλης και αυτών των τριγλυκεριδίων.
10. Υγιείς πληθυσμοί κάποιων βακτηρίων της μικροχλωρίδας, θωρακίζουν το τοίχωμα του εντέρου και προλαμβάνουν την “διαρροή” βακτηρίων και άλλων βλαβερών ουσιών απο το έντερο στην αιματική κυκλοφορία. Μια τέτοια διαρροή μπορεί να ενεγοποιήσει γενική φλεγμονή και την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος.
11. Το αίσθημα φουσκώματος, τα αέρια, ο πόνος και γενικά τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου οφείλονται σε ανισσοροπία στις βακτηριακές “κοινότητες”.

Το ανθρώπινο σώμα είναι ένα “οικοσύστημα”.

Η υγεία και συμβίωση των μελών αυτού του οικοσυστήματος είναι ύψιστης σημασίας για υγεία μας και επηρεάζει απο την λειτουργία του εγκεφάλου, του ανοσποιητικού και της πέψης μας μέχρι τη σωματική μας σύσταση και τη διάθεσή μας.

Διαβάστε εδώ για το πώς μπορείτε να βελτιώσετε την υγεία της μικροχλωρίδας σας!

H φωτογραφία που χρησιμοποίησα είναι απο την εικονογράφηση του βιβλίου “Η κρυφή γοητεία του εντέρου”, της Γερμανίδας γιατρού Giulia Enders. Εδώ θα βρείτε το review μου για το βιβλίο αυτό.